Separacja jako pojęcie prawne – wstęp do rozwodu czy możliwość naprawy małżeństwa?
Separacja formalna to instytucja prawna, która jest orzekana przez sąd na wniosek jednego z małżonków lub obojga z nich. W odróżnieniu do rozwodu nie powoduje rozwiązania małżeństwa, ale daje małżonkom czas na zastanowienie się nad swoim związkiem.
Wielu małżonków, którzy nie są w pełni usatysfakcjonowani ze swojego małżeństwa, myśli o rozwodzie. Niezgodność charakterów, zdrada, przemoc czy alkoholizm zaliczają się do najczęstszych powodów rozwodów w Polsce. Jednak rozwód nie jest jedynym wyjściem z takiej sytuacji – polskie prawo przewiduje również separację.
Jakie są cele separacji?
Separacją w ogólnym tego słowa znaczeniu określa się stan polegający na rozkładzie pożycia małżeńskiego. Separacja ta, która określana jest faktyczną, nie pociąga jednak skutków prawnych. Te z kolei ma separacja formalna, która jest już instytucją prawną dopuszczaną przez prawo, a dokładnie Kodeks rodzinny i opiekuńczy.
Na gruncie prawa polskiego separacja polega na uchyleniu wspólnoty małżeńskiej, ale bez możliwości wstępowania małżonków w nowy związek małżeński czy zniesienia określonych obowiązków wynikających z małżeństwa. Obowiązki te to między innymi wzajemna pomoc.
Generalnie separacja w Polsce nie jest koniecznym warunkiem do uzyskania rozwodu, chociaż jest ona konieczna w niektórych krajach europejskich. Jest ona traktowana głównie jako czas, który może pomóc małżonkom w zastanowieniu się nad małżeństwem, naprawie związku i rezygnacji z rozwodu.
Kiedy sąd orzeka o separacji?
Sąd orzeka o separacji w określonych przypadkach. Przede wszystkim główną przesłanką zgodnie z prawem polskim jest zupełny, niemniej nie trwały rozkład pożycia małżeńskiego, który jest rozumiany jako zanik więzi gospodarczej, psychicznej oraz fizycznej.
Są jednak przypadki, gdy orzeczenie separacji nie jest dopuszczalne przez sąd. Dotyczy to głównie sytuacji, gdy z powodu separacji ucierpiałoby dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków lub też w przypadku, gdy separacja byłaby sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.
Gdy małżonkowie nie mają wspólnych małoletnich dzieci, wówczas separacja może być orzeczona na zgodny wniosek małżonków. W takim przypadku sąd nie orzeka o winie rozkładu pożycia małżeńskiego.
Kiedy warto zdecydować się na separację?
Liczba separacji w Polsce jest znacznie niższa niż rozwodów, niemniej jednak na przestrzeni ostatnich lat liczba ta wzrosła. Wobec tego tylko w niektórych przypadkach separacja może pomóc. Gdy jednak małżonkowie nie są pewni co do tego, czy chcą się rozstać, separacja może być bardzo pomocna i dać czas potrzebny do zastanowienia się nad przyszłością.